iPhone fiyatları yurt dışında: Türklerin gittiği ülkelerde gerçek tablo ve IMEI etkisi

12Eyl

Fiyat haritası: En ucuz neresi, en pahalı neresi?

Türkiye, iPhone’da açık ara dünyanın en pahalı ülkesi. Aynı model ABD’de 600 dolar civarında başlarken Türkiye’de 1.500 doların üstünü görüyor. Yurt dışına çıkınca “boş dönmeyeyim” diyenlerin aklındaki ilk soru şu: iPhone fiyatları gerçekten nerede daha uygun ve bu farklar ne kadar?

Küresel fiyat karşılaştırmalarına ve Apple’ın bölgesel etiketlerine bakınca tablo net: ABD en ucuz. Çin çoğu depolama seçeneğinde ikinci sırada. Onu Japonya ve Hong Kong izliyor. Körfez’de Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan da rekabetçi. Avrupa ise karışık; bazı komşu ülkeler nispeten makul görünürken İskandinavya tepeye yakın.

Rakamlarla somutlaştıralım. ABD’de iPhone 16E’nin 128/256/512 GB fiyatları sırasıyla 599, 699 ve 899 dolar. Türkiye’de aynı seçenekler 1.517, 1.458 ve 1.733 dolar bandına yerleşiyor. Depolama adımlarında dönemsel oynamalar olsa da sonuç değişmiyor: Türkiye açık ara en pahalı pazar.

Pro serisinde de manzara benzer. Körfez ülkeleri öne çıkıyor: iPhone 16 Pro, Suudi Arabistan’da yaklaşık 1.226 avro, BAE’de 1.170 avro. Hong Kong’da satış vergisi sıfır olduğundan etiket genelde aşağıda kalıyor. Japonya’da yüzde 10 tüketim vergisi var ama turist alışlarında vergi muafiyeti uygulandığı dönemlerde fiyat daha da gerileyebiliyor.

Avrupa’da işler ülkeye göre değişiyor. Polonya ve Çekya’da 16E’nin 128 GB’ı 700 doların üstünde, Macaristan’da 800 dolara yaklaşıyor. İsveç, Norveç, Danimarka gibi İskandinav ülkeleri global ölçekte en pahalı ilk beş içinde. İsveç ABD’ye göre yüzde 34 daha yukarıda, Birleşik Krallık ise ABD’nin yaklaşık yüzde 19 üstünde.

Latin Amerika ve Afrika tarafında da yüksek etiketler var. Brezilya, Türkiye’den sonra ikinci en pahalı pazar. Mısır da üst sıralarda. Avrupa Birliği genelinde iPhone 16 Pro, ABD’ye kıyasla ortalama yüzde 25 daha pahalı; tek istisna, Türkiye’nin ABD’yi ikiye katlaması. ABD’yi 100 yapan bir fiyat endeksinde Türkiye 202 seviyesinde.

Bu farklar nereden geliyor? Birkaç ana neden var:

• Vergi yükü: Ülke bazında KDV/ÖTV ve ek fonlar değişiyor. Türkiye’de akıllı telefonlarda ÖTV oranı yüzde 50. Buna KDV ve çeşitli paylar eklenince fiyat şişiyor.
• Kur ve risk primi: Apple, oynak kur ve enflasyon riskini etiketlere yediriyor. TL’deki dalgalanma fiyatları hızlı yukarı iter.
• Bölgesel fiyatlandırma: Apple, alım gücüne ve pazar dinamiklerine göre ülke ülke fiyat belirliyor.
• Lojistik ve regülasyon maliyeti: Sertifikasyon, geri dönüşüm katkı payı, garanti lojistiği gibi kalemler toplamı etkiliyor.
• Satış vergisi yapısı: ABD’de eyalet bazlı satış vergisi kasada ekleniyor (0–10%+ aralığı). AB’de KDV etikete dahil. Körfez’de oranlar düşük (BAE %5, Suudi Arabistan %15). Hong Kong’da sıfır.

Tatil rotalarına göre kısa bir karşılaştırma yapalım. ABD hâlâ en ucuz ve stok çeşitliliği yüksek. Çin ikinci, ama özellikle 512 GB’larda bazen ABD’yi yakalıyor. Japonya ve Hong Kong, vergi yapısı nedeniyle çoğu zaman cazip. BAE ve Suudi Arabistan’da fiyatlar rekabetçi ve turist yoğunluğu yüksek mağazalarda stok genelde rahat.

Avrupa’da Almanya, İspanya ve İtalya nispeten dengeli; turist vergisi iadesi (tax free) alınabilirse etiket daha da inebilir. Ancak İskandinavya ve Birleşik Krallık’ta toplam maliyet genellikle ABD’den belirgin biçimde yukarıda.

IMEI ve vergiler: Tasarruf hesabını kim bozar, kim kurtarır?

Türkiye’de telefonun yasal olarak kullanılabilmesi için IMEI kaydı şart. Yurt dışından getirilen cihazlarda 120 günlük kullanım süresinden sonra Türk SIM kartlarıyla hizmet kesiliyor. Çözüm, pasaport üzerinden IMEI kaydı. Fakat bu kaydın bedeli 2025’te 45.614 TL. 2020’de 1.839 TL olan bu tutar beş yılda yaklaşık yüzde 2.400 artmış durumda. Ayrıca bir pasaportla üç yılda bir telefon kaydı yapılabiliyor. Mevzuat sık değiştiği için gitmeden güncel koşullara bakmakta fayda var.

Bu ücret, yurt dışından alımı çoğu senaryoda anlamsız kılıyor. Basit bir hesap yapalım. ABD’den 599 dolarlık bir 16E 128 GB alındı diyelim. Eyalet satış vergisi yüzde 8 olursa kasada fiyat 647 dolara çıkar. Üzerine 1.300 dolar civarında (45.614 TL’ye denk) IMEI kaydı eklendiğinde toplam yaklaşık 1.950 doları bulur. Türkiye’de benzer modelin etiketi 1.500 doların üstünde olsa da yine de bu toplamın gerisinde kalır. Ucuz diye gidilen ülkelerde bile IMEI bedeli, farkı silip süpürüyor.

Körfez örneği de farklı değil. BAE’de 16 Pro yaklaşık 1.170 avro bandında. Kabaca 1.270 dolar varsayalım. IMEI ücretiyle toplam 2.500 dolar seviyelerine yürür. Bu rakam, Türkiye’deki yüksek etiketin bile üstüne çıkabiliyor. Hong Kong gibi vergisiz bölgelerde durum biraz iyileşse de IMEI, avantajın büyük kısmını götürüyor.

Türkiye’de yüksek fiyatın ana nedeni vergi mimarisi. ÖTV akıllı telefonlarda yüzde 50. Buna KDV ve çeşitli pay/harçlar ekleniyor. Vergi uzmanları, “vergilerin vergisi” etkisinin kasa fiyatını katladığını sık sık anlatıyor. Yani yurt içi pahalı; yurt dışı ise IMEI yüzünden çoğu kişi için daha pahalı. Tüketici tam ortada kalıyor.

Peki hiç mi istisna yok? Var, ama sınırlı ve herkes için uygun değil:

• Telefonu Türkiye’de SIM takmadan, sadece Wi‑Fi ile kullanacaksanız IMEI şartı yok. iPad gibi düşünün. Ama telefon işlevi gider.
• Türkiye’de sürekli yabancı SIM kartla (roaming değil, yabancı hat) kullanmayı planlayanlar için cihaz blokesi işlemeyebilir. Pratikte bu, çoğu kullanıcı için uygun değil.
• Yurt dışında yaşayan, cihazı orada alıp orada kullananlar zaten IMEI ile uğraşmıyor. Sorun, cihaz Türkiye’de Türk hatla kullanılınca başlıyor.

En çok sorulan detaylar şöyle özetlenebilir:

• Kayıt süresi: Cihaz Türkiye’de ilk sinyal aldığı günden itibaren 120 gün içinde kayıt yaptırılmazsa Türk SIM’leriyle kapatılır.
• Pasaport şartı: Yolcu beraberinde getirme kapsamında, pasaport sahibi adına üç yılda bir kayıt hakkı bulunur.
• Evrak: Fatura, pasaport ve e-Devlet üzerinden harç ödeme dekontu gerekir. Güncel koşulları her zaman kontrol edin.

Alışveriş öncesi küçük ama kritik kalemler toplamı ciddi değiştirir. ABD’de eyalet vergisi yüzde 0 olan yerler var (Delaware, Oregon, New Hampshire, Montana). Oradan alınan cihazın kasadaki fiyatı etikete çok yakın. Buna karşın New York veya Kaliforniya gibi eyaletlerde yüzde 8–10 aralığı etkin. Avrupa’da KDV etikete dahil; turist iadesi (tax free) ile bir kısmını geri alabilirsiniz. Japonya’da turist alışlarında mağazada vergi muafiyeti uygulanabildiği dönemler oldu; güncel prosedürü kontrol edin. Körfez’de BAE KDV’si yüzde 5, Suudi Arabistan yüzde 15; tax free iadesi ülkeye ve mağazaya göre değişiyor.

Garanti konusu da kritik. Apple’ın sınırlı garantisi küresel olsa da servis uygulamaları bölgeye göre farklı işleyebilir. Bazı parça değişimlerinde cihazın bölge kodu önem kazanabilir. AppleCare+’ın satın alındığı bölge ve kapsamı Türkiye’deki servis akışını etkileyebilir. Yurt dışından alırken bunu da hesaba katın.

Model uyumu tarafında iPhone’lar genelde dünya bantlarını destekliyor. 5G ve LTE bantlarında Türkiye’de sorun nadir. Fakat ABD’de bazı modellerin yalnızca eSIM desteklediğini (fiziksel SIM yuvası yok) unutmayın. Türkiye’de eSIM’e geçiş yaygınlaştı, ama operatörünüzle uyumu ve hattınızın eSIM’e uygunluğunu önceden teyit edin.

Kur riski de cepten çıkan para kadar önemli. Kartla yurt dışı harcamalarda bankanın çevrim kuru ve komisyonu (yüzde 1–3 aralığında) toplamı büyütür. Dinamik kur çevirme (DCC) tekliflerini mağazada reddetmek genelde daha avantajlıdır; bankanızın kurunu kullanın. Slip ve faturayı saklamayı unutmayın.

Sahaya indirip üç örnek hesap yazalım. Not: Rakamlar yaklaşık ve fikir vermek içindir.

• ABD, 16E 128 GB: Etiket 599 $. Ortalama %8 satış vergisiyle 647 $. IMEI 1.303 $ (45.614 TL’den kabaca). Toplam 1.950 $ civarı. Türkiye fiyatı 1.500 $+; yurt dışı daha pahalıya geldi.
• BAE, 16 Pro: Etiket ~1.170 €. Kabaca 1.270 $. IMEI ile toplam 2.570 $ bandı. Türkiye etiketi yüksek olsa da bu toplam genelde onu da geçer.
• Polonya, 16E 128 GB: Etiket 700 $+. Tax free ile bir kısmı geri alınsa bile IMEI eklenince Türkiye içinden daha cazip olmuyor.

Büyük resimde sonuç aynı: IMEI kaydı masrafı yurt dışı fiyat avantajını çoğu senaryoda siliyor. Bu yüzden Türkiye’deki yüksek etiketlere rağmen, “gideyim, alayım, kar edeyim” planı pratikte işlemiyor. Ucuz bilet, vergi iadesi ve eyalet vergisi sıfır gibi birkaç değişken üst üste gelse bile toplam, çoğu zaman içerideki etikete yaklaşır ya da üstüne çıkar.

Yine de yurt dışından telefon alacaksanız bir kontrol listesi işinizi kolaylaştırır:

• Gideceğiniz ülkedeki Apple Store/operatör fiyatını ve stok durumunu önceden kontrol edin.
• Satış vergisi ve tax free iade kurallarını okuyun; kasadaki fiyat ile net fiyat aynı olmayabilir.
• Model kodunu (A-serisi) ve SIM/eSIM durumunu teyit edin.
• Garanti/AppleCare+ şartlarını ve Türkiye’deki servis akışını sorun.
• IMEI kayıt kurallarını, süre ve ücreti e-Devlet veya BTK kaynaklarından güncel okuyun.
• Kartınızın yurt dışı kur/komisyon politikasını ve limitini öğrenin.

Bir not da gelirler tarafına. AB’de 2024’te ortalama saatlik ücret 25,20 avro. Lüksemburg 48,40 avro, Bulgaristan 9,20 avro. Bu çıpa, Apple’ın bölgesel fiyatlandırmasını etkiliyor. Türkiye’de ise asgari ücret seviyesi ve kur etkisi birleştiğinde, ABD’de 600 dolarlık bir telefonun IMEI ile 1.900 doları geçmesi, “bir aylık maaşın katları” psikolojisini güçlendiriyor. Fiyat farkı sadece vergiyle değil, alım gücüyle de hissediliyor.

Son bir teknik ayrıntı: IMEI kayıt harcı, her yıl yeniden değerleme oranı kadar artma eğiliminde. Yani bugün pahalı olan, yarın daha pahalı olabilir. Aynı şekilde, Apple yıl içinde kur ve maliyetlere göre etiketleri sessizce güncelleyebilir. Yurt dışından telefon alma hesabı, statik değil; hareketli bir hedefe atış yapmak gibi. Hesap doğruysa kazandırır, ama tek bir kalem bile (IMEI) tüm planı bozabilir.

Özetle tablo net: Ucuz ülke var, fırsatlı etiket var, ama Türkiye’de yasal kullanımın bilet fiyatı IMEI. O bedel işin kaderini belirliyor. Tatilde alışveriş yaparken “fiyat/IMEI/garanti/kur” dörtlüsünü aynı anda tartmadan verilen karar, eve dönerken pahalı bir sürprize dönebilir.